آشنایی با ویژگی ها و مشخصات جنگنده مدرن جنرال دینامیکس / لاکهید مارتین اف 16 فالکون، هر چند امروزه با ظهور موشکهای هدایت شونده و رادارهای دوربرد، به نظر می‌رسد کمتر شاهد چشم در چشم شدن خلبانان باشیم، اما واقعیت این است که هنوز درصد بسیار بالایی از درگیری‌ها، مثل قدیم در رویارویی نزدیک صورت می‌گیرد. خلبانان در چنین نبردهایی هنوز هم سعی می‌کنند با مانورهای سخت که فشار بسیار زیادی به خلبان و هواپیما می‌آورند پشت سر هواپیمای دشمن قرار بگیرند، با این کار تنها چکاندن ماشه می‌ماند و هواپیمای دشمن به ندرت می‌تواند از چنگال حریف بگریزد. در این مقاله قصد داریم به بررسی جنگنده مدرن جنرال‌داینامیکس / لاکهید مارتین اف ۱۶ فالکون بپردازیم. با ما همراه باشید.
جنرال‌داینامیکس / لاکهید مارتین اف ۱۶ فالکون
مهندسان، زمانی که این هواپیما را طراحی می‌کردند تنها به فکر یک چیز بودند، نبرد نزدیک. هر چند دوران اوج این هواپیما گذشته اما هنوز هم می‌تواند ماموریتی را که به خاطر آن طراحی شده به خوبی انجام دهد، البته این جنگنده‌ی سالخورده کمی هم چاق شده چرا که برای به روز ماندن تجهیزات جدیدی را بر روی آن نصب کرده‌اند. یکی از جذاب‌ترین این تجهیزات «سامانه‌ی مشترک نشانگر نصب شده بر روی کلاه خلبان» (Joint helmet mounted clue) است. در جنگ جهانی دوم خلبان‌ها برای نشانه روی مسلسل روی هواپیمای یکدیگر، چنان در آسمان به هم میپیچیدند که سربازان در روی زمین با نگاه کردن به آنها سرگیجه می‌گرفتند چرا که می‌بایست حتما برای هدفگیری، مگسک نشانه‌روی روی دماغه هواپیما را دقیقا به سمت دشمن بگیرند. بعدها که موشکهای هدایت شونده وارد کارزار شدند، نقطه نشانه روی به یک مربع شیشه‌ای بزرگ تبدیل شد که کافی بود هواپیمای دشمن در آن قرار گیرد تا موشک بر روی هدف قفل شود. سامانه جدیدی که روی کلاه خلبانان جنگنده اف ۱۶ نصب شده در واقع همان مربع شیشه‌ای است که روی کلاه خلبان گذاشته‌اند. البته کمی مخلفات مثل نمایش اطلاعات پرواز هم به آن اضافه شده. بدین‌ترتیب کافی است که خلبان سر خود را بچرخاند تا حسگرهای نشانه روی به سمت هدف قرار گیرند. قابلیت‌های این کلاه جالب وقتی با موشکهای جدید اف ۱۶ شامل «ایم ۹ ایکس» (AIM 9X) و «پیتون ۵» (Python 5) ترکیب شوند، ترس را در جان حریف می‌اندازند. اما وحشت واقعی هنگامی دشمن را فرا می‌گیرد که یک موشک پیتون ۵ از یک اف ۱۶ به سویش رها شود. برخی معتقدند این سلاح، یکی از بهترین موشکهای هوا به هوای جهان است که نه تنها به خوبی در برابر اخلال مقاومت می‌کند بلکه به خاطر محدوده‌ی وسیع درگیری (weapon engagement zone)، از هر جهتی که نزدیک شود، رهایی از چنگال آن به سختی ممکن است.
هواپیمای اف ۱۶ با بال‌هایی کوچکتر نسبت به همتایانی چون میراژ ۲۰۰۰ انرژی را کمتر هدر می‌دهد چرا که با مقاومت هوای کمتری مواجه است. کوچک بودن این جنگنده همچنین موجب می‌شود که در نبرد از فاصله‌ی نزدیک به آسانی از چشم دشمن پنهان شود و با یک گردش حیرت آور که از مشخصه‌های اف ۱۶ هست در موقعیتی قرار بگیرد که حریف تصورش را هم نمی‌کند. این هواپیما در مقایسه با جنگنده سوپرهورنت (Super Hornet) با تجهیزات یکسان، از نسبت نیروی پیشران به وزن بیشتری برخوردار است و در ارتفاع زیر ۱۰ هزار پا، عملکردی مشابه جنگنده تایفون (Typhon) از خود نشان می‌دهد. این جنگنده حریفی نیست که کسی آن را به دیده‌ی تحقیر نگاه کند.
- نمایشگر مستقر روی سر خلبان: دارد، سامانه نشانگر مشترک قابل نصب روی کلاه خلبان
- موشک پیشرفته مخصوص نبرد نزدیک: دارد، ایم ۹ ایکس، پیتون
- میزان پنهان‌کاری بصری: خوب
- نسبت نیروی پیشران به وزن: خوب
- توانایی پرواز با زاویه حمله زیاد: خوب
- نرخ گردش مداوم: خوب
- نرخ گردش ناگهانی: عالی
