آشنایی با سخت افزار کارت گرافیک (Graphics Card) در کامپیوتر و وظیفه آن، عامل مهم در تعیین عملکرد یک کامپیوتر، کارت گرافیک است. به ویژه اگر قصد دارید با کامپیوترتان بازی کنید یا با نرمافزارهای گرافیکی و ویرایش ویدیو زیاد سر و کار دارید. بسیاری از پردازندههای جدید اینتل در خود میزان قابل توجهی قدرت پردازش گرافیکی هم دارند. قدرت پردازش گرافیکی این پردازندهها برای بسیار از کاربران با نیازهایی در حد مرور وب، استفاده از نرمافزارهای آفیس یا حتی ویرایش عکس و بازیهای سبک کافی است.
حتی ممکن است به جای پردازنده، روی مادربرد خود یک چیپست گرافیکی آنبرد داشته باشید. کارتهای گرافیکی آنبرد از حافظهی رم اصلی به صورت اشتراکی با پردازندهی مرکزی استفاده میکنند و به اندازهی کارتهای گرافیکی اختصاصی مجزا قدرتمند نیستند. ولی کارت گرافیکی آنبرد هزینهی تمام شده را کاهش میدهد و مصرف برق کمتری هم دارد. به همین دلیل معمولا در لپتاپها برای مصرف بهینهتر باتری از کارتهای گرافیک آنبرد استفاده میشود.
پردازندهی گرافیکی (Graphics Processing Unit) یا GPU، فارغ از جایی که در سیستم قرار گرفته باشد، همانند پردازندهی مرکزی در حال محاسبه است. ولی تنها وظیفهی پردازش محاسباتی را دارد که به نمایش تصاویر، انیمیشنها و ویدیوها روی صفحه مربوط هستند. پردازندههای گرافیکی در زمینهی انجام همزمان تعداد زیادی عملیات بسیار بهتر هستند. به همین دلیل است که امروزه از آنها در زمینههای دیگری مانند علوم و رمزگذاری هم استفاده میشود. از نظر مشخصات فنی، سنجیدن یک کارت گرافیک نسبت به کارت گرافیک دیگر کار سادهای نیست. در مشخصات فنی یک GPU با مواردی نظیر تعداد واحدهای پردازشی (شبیه به هستههای یک پردازندهی مرکزی) و سرعت پردازشی خام روبرو میشوید. همانند CPU، در GPU هم باید این دو عامل اصلی را در نظر بگیرید. ولی همچنین لازم است به «فلاپس» (FLOPS) یا Floating Point Operations Per Second هم توجه کنید. فلاپس نوع خاصی از عملیات ریاضی است که به ویژه در پردازشهای گرافیکی اهمیت دارد.
کارتهای گرافیک روی خود حافظهی رم اختصاصی یا «ویدیو رم» (vRAM) دارند. این رم مشابه با رم اصلی کامپیوتر (با مشخصات فنی مشابه در زمینهی سرعت و پهنای باند) کار میکند، ولی تنها با پردازش گرافیکی سر و کار دارد. هر چه کارت گرافیک شما رم بیشتری داشته باشد میتواند تعداد پیکسلهای بیشتری را به طور همزمان در حافظه پردازش کند. در نتیجه میتوانید بازیها را با رزولوشن بیشتر و نرخ فریم سریعتر اجرا کنید. در اصل کارت گرافیک شبیه به یک کامپیوتر کوچک با پردازنده، رم و معماری خاص خودش است که معیارهای مشابهی در عملکرد آن تاثیر دارند. برای افراد عادی، میانبرهای خوبی وجود دارد تا بدون درگیر شدن با مشخصات پیچیدهی فنی قدرت یک کارت گرافیک را تشخیص دهند: قیمت و نتایج بنچمارکهایی که در سایتهای مرتبط منتشر میشوند. برای انتخاب یک کارت گرافیک خوب میتوانید به مطلب زیر مراجعه کنید.